In Bleiswijk stond ooit een oorlogsmonument, maar op een dag was het plotseling verdwenen. Niemand wist waar het gebleven was, totdat tijdens een bestuursvergadering van het Oranjecomité Bleiswijk de vraag werd gesteld: “Waar is het monument eigenlijk?” Voor veel inwoners was het altijd een herkenningspunt geweest, en het besef dat het weg was, riep vragen op.
Via de gemeente kwam uiteindelijk een tip: “Kijk eens op de zolder van de boerderij Biemond aan de Hoekeindseweg.” En inderdaad, daar lagen de restanten van het monument. Helaas was het in zo’n slechte staat dat herstel niet meer mogelijk was. Dit leidde tot het besluit om een nieuw monument te realiseren.
Wat niet iedereen weet, is dat dit – foto – het eerste oorlogsmonument van Bleiswijk was. Tussen 1945 en 1948 stond er al een monument op de hoek van de Jan van der Heijdenstraat en de Frederik Hendrikstraat – destijds heette dat stuk van de Frederik Hendrikstraat nog de Prins Mauritsstraat, en maakte de Jan van der Heijdenstraat toen nog deel uit van de Hoefweg.
Tijdens een bestuursvergadering van het Oranjecomite Bleiswijk werd besloten om via een oproep in het programmaboekje geld in te zamelen bij de dorpsbewoners van Bleiswijk voor een nieuw monument. De gemeente gaf goedkeuring, maar over de locatie was nog discussie. De gemeentearchitect stelde voor om het monument voor het oude gemeentehuis te plaatsen, maar het Oranjecomité had een andere plek in gedachte. Op de locatie waar vroeger een huis had gestaan, en met de kerk op de achtergrond werd dit door het Oranjecomite als de meest passende plek beschouwd. Uiteindelijk werd gekozen voor de plek op de hoek van de Kerkstraat.
Daarna kwam de volgende vraag: Wat moest er op het monument komen te staan? Na een oproep aan de inwoners kwam meneer Heiligers met een suggestie uit het Wilhelmus: “De tirannie verdrijven.” Dit werd breed gedragen en goedgekeurd. Vervolgens werd een begroting opgesteld en bood het lokale bedrijf Van der Lecq en Droogers aan om het werk tegen materiaalkosten uit te voeren. Dankzij een extra inzamelingsactie bij de inwoners van Bleiswijk, kon het monument uiteindelijk worden gerealiseerd.
Op 4 mei 1988 werd het monument officieel onthuld aan de Kerkstraat in Bleiswijk. Het werd opgericht ter nagedachtenis aan alle medeburgers die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen om het leven kwamen of sneuvelden op het grondgebied van Bleiswijk.
Op het grondgebied van Bleiswijk verloren tijdens de Tweede Wereldoorlog en in de periode daarna verschillende mensen hun leven. Tijdens de Duitse inval op 10 mei 1940 sneuvelden de militairen Jan Baas en Willem Petrus Marie (Willy) Theunissen. Verzetsstrijder Johannes Wilhelmus Wijnandus Delnaaij werd op 16 februari 1945 in Bleiswijk omgebracht.
Daarnaast wordt met het gedenkteken ook de Bleiswijkse militair L.E. Jacobs herdacht, die op 20 juli 1949 in het toenmalige Nederlands-Indië sneuvelde.
De Naam op het Monument
Op 22 november 2000 werd bij het monument een pilaar onthult. Het Indië Veteranen Comité Bleiswijk, voegde ter nagedachtenis aan de gesneuvelde Indië gangers en onze plaatsgenoot Rens Jacobs, omgekomen op 20 juli 1949 in het toenmalige Nederlands-Indië, deze pilaar toe.
Door de jaren heen is het monument een vast onderdeel geworden van de jaarlijkse dodenherdenking. Het herinnert ons eraan hoe belangrijk het is om stil te staan bij de offers die zijn gebracht voor onze vrijheid.
Bleiswijk heeft dit op indrukwekkende wijze laten zien door gezamenlijk fondsen te werven en een eigen monument te realiseren ter nagedachtenis aan de slachtoffers.
Via overlevering verteld door Cor de Ruiter – oud-voorzitter Oranjecomite Bleiswijk